Làm việc với đoàn có đồng chí Nguyễn Đức Tuy - Ủy viên BTV Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh và lãnh đạo các sở, ban, ngành liên quan.
Báo cáo với đoàn công tác, lãnh đạo Sở NN&PTNT tỉnh cho biết, trên địa bàn tỉnh Kon Tum có 43 vị trí thủy điện vừa và nhỏ với tổng công suất lắp máy 511,3 MW Trong đó có 15 vị trí đã hoàn thành, 12 vị trí đang triển khai xây dựng, 15 vị trí đang lập dự án đầu tư và 1 vị trí chưa có chủ trương đầu tư.
Hầu hết các dự án thủy điện đều ở vùng sâu, thưa dân nên việc ảnh hưởng phải di dân tái định cư là rất ít, việc di dân tái định cư chủ yếu tập trung chủ yếu ở 4 công trình Thủy điện lớn: Plei Krông, Đăk Hrinh, Thượng Kon Tum và Yaly. Theo đó, có gần 3.000 hộ dân trong khu vực bị ảnh hưởng phải di dời.
Tỉnh Kon Tum đã chỉ đạo các đơn vị rà soát, khảo sát thực tế đời sống, sản xuất của các hộ tái định cư các dự án thủy điện; lập báo cáo xin chủ trương đầu tư Dự án hỗ trợ ổn định đời sống sản xuất của người dân sau tái định cư theo quy định.
Tuy nhiên, nguồn vốn thực hiện Dự án hỗ trợ ổn định đời sống cho người dân sau tái định cư còn khó khăn. Do đó, công tác đền bù, tái định cư dừng lại ở việc đền bù đất và tài sản thiệt hại trực tiếp. Việc giải quyết đất sản xuất cho người dân rất khó khăn do thiếu quỹ đất.
Đối với di dân tự do, từ năm 2005-2016 có trên 7.200 hộ. Trong giai đoạn 2006 -2010, tỉnh đã sắp xếp ổn định cho hơn 2.300 hộ; gần 5000 hộ còn lại thực tế đã ổn địn đời sống, đang ở xen ghép, rải rác với người dân tại chỗ được các địa phương tạo điều kiện cho nhập hộ khẩu và hưởng các chính sách khác như người dân sở tại.
Tại buổi làm việc, lãnh đạo UBND các huyện, thành phố, các sở, ngành đã làm rõ nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế trong công tác hỗ trợ ổn định đời sống cho người dân sau tái định cư ; những tác động tích cực cũng như những mặt hạn chế của thực trạng di dân tự do trên địa bàn tỉnh.
Trên cơ sở đó kiến nghị với đoàn công tác, Hội đồng dân tộc đề nghị các bộ ngành Trung ương xem xét, cho chủ trương để tỉnh Kon Tum thực hiện Dự án ổn định đời sống của người dân sau tái định cư các dự án thủy điện và Dự án bố trí dân cư trên địa bàn tỉnh Kon Tum giai đoạn 2015-2020 và định hướng đến năm 2025.
Kết luận buổi làm việc, Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Nguyễn Lâm Thành đánh giá cao sự cố gắng từng bước thực hiện tốt chính sách cho người dân vùng tái định cư của tỉnh Kon Tum,tạo điều kiện để dân di cư sớm ổn định cuộc sống. Đồng thời chia sẻ với những khó khăn của tỉnh trong quá trình thực hiện công tác ổn định đời sống của người dân tái định cư .
Đồng chí nhấn mạnh, tỉnh Kon Tum cần tập trung giải quyết vấn đề về đất sản xuất và ổn định đời sống cho bà con vùng tái định cư thủy điện Đăk Hring và Thượng Kon Tum; rà soát các chính sách hỗ trợ cho bà con vùng tái định cư, đảm bảo đúng, đủ theo quy định, đặc biệt quan tâm việc hỗ trợ đất đai và tạo sinh kế cho người dân ở nơi ở mới; rà soát, đánh giá lại thực trạng đời sống của người dân khu tái định cư, phối hợp với các bên liên quan giải quyết các khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện, đảm bảo cho bà con có cuộc sống tốt nhất.
Về vấn đề di dân tự do đề nghị tỉnh chú ý đến công tác an ninh trật tự, có nhiều biện pháp quản lý tốt hơn việc tạm trú, tạm vắng, đặc biệt giám sát chặt chẽ tình trạng mua - bán đất đai được Nhà nước cấp; chú trọng quan tâm tới việc tổ chức các hoạt động văn hóa cộng đồng để gắn kết, giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa riêng có của mỗi dân tộc. Trước đó, trong ngày 18/12 và sáng (19/12), Đoàn công tác đi khảo sát thực tế về việc thực hiện chính sách tái định cư các công trình thủy lợi, thủy điện và tình hình di dân tự do tại xã Bờ Y, huyện Ngọc Hồi và xã Tân Cảnh, huyện Đăk Tô.