Luật cảnh sát biển đã được kỳ họp thứ 6 của Quốc hội thông qua, đã tạo khung pháp lý đầy đủ và thuận lợi cho tổ chức và hoạt động của lực lượng cảnh sát biển Việt Nam, đạo luật đã thể hiện một số vấn đề quan trọng như sau: Xác định rõ vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của cảnh sát biển Việt Nam; Về nguyên tắc, tổ chức, biện pháp công tác, quyền hạn phạm vi hoạt động và các biện pháp thực thi pháp luật của lực lượng cảnh sát biển Việt Nam trên biển; Về sử dụng vũ khí vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ và điều kiện được nổ súng trong khi thi hành nhiệm vụ; Về trách nhiệm và cơ chế phối hợp giữa các lực lượng chức năng thuộc các bộ, ngành có liên quan với lực lượng cảnh sát biển Việt Nam, đồng thời quy định rõ hệ thống tổ chức, chế độ chính sách và định hướng ưu tiên nguồn lực để xây dựng lực lượng cảnh sát biển Việt Nam, cách mạng chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ quản lý, bảo vệ các vùng biển của Việt Nam.
Đại biểu Tô Văn Tám phát biểu thảo luận tại Hội trường
Vấn đề quy định cảnh sát biển thuộc lực lượng vũ trang. Luật quy định cảnh sát biển thuộc lực lượng vũ trang nhân dân, lực lượng chuyên trách của nhà nước, làm nòng cốt thực thi pháp luật, phòng chống hành vi vi phạm pháp luật và tội phạm trên biển, và bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự an toàn trên biển và chịu sự lãnh đạo chỉ huy trực tiếp của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, quy định như vậy là đã kế thừa quy định của Pháp lệnh lực lượng cảnh sát biển hiện hành, thực tiễn hơn 20 năm hoạt động quy định cảnh sát biển thuộc lực lượng vũ trang không có gì vướng mắc, hoạt động thực hiện chức năng nhiệm vụ quyền hạn của cảnh sát biển trên biển để bảo vệ chủ quyền lợi ích quốc gia, dân tộc, bảo vệ biển đảo tổ quốc, luôn nhận được sự ủng hộ rộng rãi của nhân dân và của cộng đồng quốc tế, đặc biệt là trong hợp tác quốc tế. Quy định như vậy cũng phù hợp với quan điểm, đường lối của Đảng về chiến lược biển Việt Nam đến năm 2020, phù hợp với các quy định của luật hiện hành có liên quan đến hoạt động của cảnh sát biển. Mặt khác quy định cảnh sát biến là lực lượng vũ trang, là cơ sở để xây dựng cơ chế chính sách, đảm bảo hoạt động cho cảnh sát biển, tạo điều kiện để cảnh sát biển hoàn thành nhiệm vụ quản lý, bảo vệ biển đảo trong tình hình mới. Luật quy định cảnh sát biển là lực lượng vũ trang nhân dân, là lực lượng vũ trang sẽ được trang bị vũ khí thích hợp, mà không xác định là quân đội nhân dân, đây là lực lượng chấp pháp của Việt Nam, do vậy các vấn đề xảy ra trên vùng biển việt nam thì lực lượng này có thẩm quyền giải quyết, bằng các biện pháp nghiệp vụ và các biện pháp công tác, chứ không phải là sử dụng quân đội để giải quyết các vấn đề trên biển, một vấn đề rất nhạy cảm hiện nay, tuy nhiên khi có xung đột vũ trang trên biểm thì đây là một lược lượng chiến đấu trong thế trận chiến tranh nhân dân trên biển. Như vậy lực lượng vũ trang nhân dân của chúng ta hiện nay gồm quân đội nhân dân, công an nhân dân và cảnh sát biển Việt Nam. Lực lượng cảnh sát biển Việt Nam cùng với các lực lượng khác như bộ đội biên phòng, lực lượng kiểm ngư, với hải quân nhân dân Việt Nam sẽ bảo vệ vững chắc chủ quyền quốc gia, quyền chủ quyền, quyền tài phán của Việt Nam trên vùng biển Việt Nam, đồng thời là lực lượng quan trọng trong tìm kiếm cứu nạn, cứu hộ, và phòng chống tội phạm quốc tế trên biển./.