Báo cáo của Chính phủ đã chỉ rõ những nguyên nhân chủ quan và khách quan của vấn đề, trong đó có nguyên nhân về thực thi pháp luật, nguyên nhân do chính sách pháp luật, nguyên nhân do công tác thanh tra, kiểm tra...v.v. Trong đó đáng chú ý là căn nguyên của nó là công tác quản lý nhà nước trên một số lĩnh vực còn nhiều yếu kém, vi phạm, một bộ phận cán bộ công chức chưa thực thi đầy đủ chức trách nhiệm vụ, hoặc thiên vị, thiếu công tâm trong thực thi công vụ, một số cơ quan, người có thẩm quyền thiếu quyết liệt, né tránh đùn đẩy trách nhiệm, thủ trưởng cơ quan, đơn vị chưa thực hiện đầy đủ nhiệm vụ, chức trách, nhiệm vụ tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo theo quy định... Đánh giá như vậy là thẳng thắn và khách quan tuy nhiên báo cáo cần làm rõ địa chỉ cụ thể của những bất cập, hạn chế nêu trên là ở lĩnh vực nào, cơ quan đơn vị, địa phương nào, bộ phận công chức nào, bởi vậy cần nghiên cứu bổ sung cho thật cụ thể, để làm căn cứ truy cứu trách nhiệm, có chế tài xử lý thích hợp đối với tổ chức, cá nhân có vi phạm khuyết điểm, giúp cho công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo thực sự có chuyển biến hơn nữa. Ngoài những nguyên nhân đã được đề cập trong báo cáo, cần nhìn nhận thêm các vấn đề như việc bố trí cán bộ công chức không đủ năng lực, phẩm chất đảm nhiệm việc tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, tình trạng người đứng đầu khoán trắng việc giải quyết cho bộ phận tham mưu xử lý khiếu nại, tố cáo vv... cũng cần được phân tích đánh giá thêm.

Báo cáo của Chính phủ cũng đã thể hiện rõ quá trình giải quyết khiếu nại, tố cáo, theo đó tỷ lệ giải quyết khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền của các cơ quan hành chính nhà nước đạt 76,3%, giảm 7,2% so với năm 2020, tỷ lệ như vậy là chưa đạt chỉ tiêu Quốc hội giao là trên 85%. Xét riêng về khiếu nại báo cáo thẩm tra của Ủy ban pháp luật cho thấy rằng, số lượng vụ việc khiếu nại năm 2021 chỉ bằng 76,5% so với năm 2020 và bằng 68,7% so với năm 2019, tuy nhiên tỷ lệ giải quyết năm 2021 chỉ đạt 71,3% thấp hơn 14,4% so với năm 2020 và 10,6% so với năm 2019, như vậy tỷ lệ vụ việc khiếu nại được giải quyết đã giảm khá nhiều so với các năm trước. Mặt khác với việc 59% tổng số vụ việc tố cáo tiếp là hoàn toàn sai, có nghĩa là có 40,5% tổng số vụ việc tố cáo tiếp là có nội dung đúng, như thế có nghĩa là số vụ việc này giải quyết lần đầu chưa đúng... những vấn đề trên báo cáo cần phân tích bổ sung và làm rõ hơn nguyên nhân của vấn đề. Một vấn đề cũng cần được bổ sung làm rõ thêm đó là kết quả giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của cá nhân, tổ chức nước ngoài tại Việt Nam, để từ đó đánh giá những mặt tích cực cũng như hạn chế, vướng mắc, để góp phần thấy rõ hơn tính phù hợp hay chưa phù hợp của cơ chế tiếp nhận, giải quyết, xử lý đối với loại đơn thư này, từ đó có giải pháp bổ sung sửa đổi và hoàn thiện.