Tham dự Đại hội có các đồng chí: Nông Quốc Tuấn-Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban dân tộc; Lưu Văn Đức-Ủy viên Thường trực Hội đồng Dân tộc Quốc hội; Y Mửi-Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy; Nguyễn Văn Hoà-Phó Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch UBND tỉnh; A Pớt-Phó Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh; lãnh đạo và nguyên lãnh đạo tỉnh Kon Tum qua các thời kỳ; đại diện lãnh đạo các tỉnh: Quảng Ngãi, Đăk Nông, Gia Lai; đại diện chính quyền tỉnh Attapư (Nước Cộng hoà Dân chủ nhân dân Lào) và tỉnh Ratanakiri (Vương quốc Campuchia); đại biểu của các cơ quan, ban ngành, đoàn thể tỉnh, các huyện, thành phố…và 250 đại biểu tiêu biểu thay mặt cho hơn 289.000 người dân tộc thiểu số (DTTS) trên địa bàn tỉnh về dự Đại hội. 

Phát biểu khai mạc Đại hội, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Y Mửi nhấn mạnh: Nhân dân các (DTTS) trong tỉnh luôn phát huy truyền thống đoàn kết, yêu nước, hết lòng bảo vệ, che chở, nuôi dưỡng cán bộ cách mạng và đóng góp nhiều sức người, sức của cho tiền tuyến. Nhiều con em là người DTTS đã chiến đấu kiên cường, anh dũng hy sinh, cống hiến máu xương của mình cho độc lập, tự do của Tổ quốc. Trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, đồng bào các DTTS tỉnh Kon Tum đã thực hiện có kết quả các chương trình, dự án của Trung ương, của tỉnh và đã đạt được nhiều kết quả quan trọng trên tất cả các lĩnh vực.

Báo cáo chính trị trình tại Đại hội cho thấy: Trong những năm qua, chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước ta đã được quán triệt, triển khai thực hiện đầy đủ, kịp thời, phù hợp với tình hình cụ thể của tỉnh. Từ năm 2014-2019, đã đầu tư hơn 4.266 tỷ đồng vào vùng đồng bào DTTS, chiếm 57,5% so với vốn đầu tư cả tỉnh; riêng công tác giảm nghèo (từ năm 2014-2018) cũng đã đầu tư khoảng 6.168 tỷ đồng... Nhờ đó, KT-XH vùng đồng bào DTTS đã chuyển biến rõ rệt. Đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào các DTTS ngày càng được cải thiện. Các giá trị và bản sắc văn hoá của các dân tộc được giữ gìn, phát huy. Hệ thống chính trị vùng đồng bào DTTS được củng cố và ngày càng phát triển; tỷ lệ cán bộ và cán bộ nữ là người DTTS tham gia cấp ủy, UBND, HĐND các cấp ngày càng tăng.

Đặc biệt, đã có nhiều cá nhân, hộ gia đình người đồng bào DTTS tích cực tham gia các phong trào như: phong trào “Nông dân thi đua sản xuất - kinh doanh giỏi”; phong trào “Kon Tum chung sức xây dựng nông thôn mới”; phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”...và có nhiều cách làm hay, xây dựng các mô hình phát triển kinh tế có hiệu quả. Từ đó, đã xuất hiện nhiều tấm gương điển hình trong phát triển kinh tế, thoát nghèo bền vững, có sức lan tỏa trong cộng đồng.

Tuy nhiên, KT-XH vùng đồng bào DTTS tuy có bước phát triển nhưng chưa toàn diện. Đời sống của đồng bào DTTS ở một số vùng trong tỉnh còn khó khăn. Kết cấu hạ tầng còn thiếu và yếu nên chưa đáp ứng yêu cầu phát triển. Kết quả giảm nghèo chưa thật sự bền vững; tỷ lệ hộ nghèo, hộ cận nghèo còn cao. Việc triển khai thực hiện một số chương trình, chính sách dân tộc gặp những khó khăn, bất cập. An ninh ở vùng đồng bào DTTS còn tiềm ẩn những nhân tố khó lường.

Nhằm sớm khắc phục những khó khăn, tồn tại, Đại hội đã thảo luận và thống nhất mục tiêu cơ bản là ưu tiên các nguồn lực để đầu tư phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội vùng đồng bào DTTS; đảm bảo an sinh xã hội; thực hiện giảm nghèo bền vững gắn với xây dựng nông thôn mới; cải thiện rõ rệt đời sống của Nhân dân; nâng cao chất lượng giáo dục-đào tạo, y tế, văn hóa, xóa bỏ phong tục tập quán lạc hậu đi đôi với giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa tốt đẹp của các dân tộc trên địa bàn tỉnh.

Để đạt được mục tiêu trên, Đại hội đề ra một số nhiệm vụ và giải pháp là: Tuyên truyền, giáo dục nhằm nâng cao nhận thức về quan điểm, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước đối với đồng bào DTTS; triển khai đồng bộ và huy động tối đa các nguồn lực đầu tư để lồng ghép thực hiện có hiệu quả chính sách dân tộc trong vùng đồng bào DTTS; giải quyết cơ bản vấn đề đất ở, đất sản xuất; đẩy mạnh giao đất, giao rừng cho cộng đồng, hộ dân cư quản lý; chủ động chuyển giao, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào phát triển sản xuất nhằm nâng cao thu nhập cho người dân; khuyến khích thu hút đầu tư vào vùng DTTS và miền núi; tiếp tục huy động nguồn lực đầu tư hoàn thiện cơ sở vật chất; triển khai thực hiện đầy đủ, kịp thời chế độ chính sách về giáo dục đối với học sinh dân tộc thiểu số; ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào DTTS; thực hiện có hiệu quả công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ làm công tác dân tộc ở các cấp, các ngành…chú trọng công tác phát triển đảng viên là người DTTS gắn với việc nâng cao chất lượng hoạt động của hệ thống chính trị cơ sở, đảm bảo vai trò lãnh đạo của cấp ủy, tổ chức đảng trong vùng đồng bào DTTS.

Phát biểu ý kiến tại Đại hội, đồng chí Nông Quốc Tuấn-Thứ trưởng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc biểu dương thành tích đạt được của đồng bào các DTTS trong thời gian qua. Đồng chí cho rằng Đảng ta và Nhà nước ta luôn xác định đại đoàn kết các DTTS có vị trí chiến lược trong sự nghiệp cách mạng của nước ta…. Vì vậy, chăm lo phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS là trách nhiệm của các cấp, các ngành và cả hệ thống chính trị.

Phát biểu chỉ đạo Đại hội, thay mặt Tỉnh ủy, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh cho rằng công tác dân tộc có chuyển biến tích cực; chất lượng giáo dục, chăm sóc sức khỏe được nâng lên; số hộ nghèo là người DTTS thoát nghèo ngày càng nhiều; bản sắc văn hóa các dân tộc được giữ gìn, phát huy…Hệ thống chính trị được củng số, tỷ lệ cán bộ là người DTTS tham gia cấp ủy, chính quyền ngày càng tăng lên. Tuy vậy, KT-XH vùng đồng bào DTTS tuy có bước phát triển nhưng nhìn nhận một cách khách quan là chưa toàn diện. Đời sống của người dân còn khó khăn; thực hiện một số chính sách dân tộc chưa kịp thời...một số mục tiêu chưa đạt được.

Để khắc phục những khó khăn, tồn tại, đồng chí đề nghị các cấp, các ngành cần tăng cường công tác tuyên truyền, thực hiện sâu rộng các chính sách, Nghị quyết của Đảng, Nhà nước ta về chính sách dân tộc và công tác dân tộc; triển khai đồng bộ và huy động các nguồn lực đầu tư phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS; thực hiện chính sách phát triển rừng để người DTTS sống bằng nghề rừng; khuyến khích các doanh nghiệp sử dụng lao động tại chỗ;...và tiếp tục nâng cao chất lượng giáo dục, y tế, định hướng nghề nghiệp cho học sinh các DTTS; phục dựng, bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa của đồng bào DTTS; củng cố và nâng cao chất lượng hoạt động của của hệ thống chính trị; thực hiện tốt chính sách đào tạo, bồi dưỡng người DTTS; thực hiện các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động do các cấp, các ngành phát động, nhất là phong trào bảo vệ an ninh Tổ quốc, kiên quyết đấu tranh làm thất bại mọi ân mưu “Diễn biến hòa bình”của các thế lực thù địch lợi dụng vấn đề dân tộc, tôn giáo để chia rẻ, kích động, lôi kéo hòng phá hoại khối đại đoàn kết các dân tộc.

Qua đây, đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh kêu gọi toàn thể nhân dân các dân tộc trong tỉnh tăng cường hơn nữa tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái giúp đỡ nhau xóa nghèo, vươn lên làm giàu; giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa tốt đẹp của dân tộc mình; ra sức thi đua thực hiện chủ đề Đại hội: “Các dân tộc tỉnh Kon Tum đoàn kết, phát huy nội lực, hội nhập và phát triển” để cùng với Đảng bộ phấn đấu thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XV của Đảng bộ tỉnh xây dựng tỉnh Kon Tum ổn định, phát triển bền vững.

Đại hội đã nghe và thống nhất thông qua Quyết tâm thư do Phó Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh A Pớt trình bày. Đồng thời chọn cử Đoàn đại biểu đi dự Đại hội đại biểu toàn quốc các dân tộc thiểu số Việt Nam lần thứ II năm 2020 gồm 25 đại biểu chính thức và 4 đại biểu dự khuyết.

 Tại Đại hội, có 01 tập thể và 01 cá nhân được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen; Bộ trưởng, Chủ nhiệm Uỷ ban Dân tộc tặng Bằng khen cho 05 tập thể, 20 cá nhân và tặng Kỷ niệm chương cho 05 cá nhân; Chủ tịch UBND tỉnh tặng Bằng khen cho 10 tập thể và 19 cá nhân.