Hệ thống chính sách, pháp luật liên quan đến lĩnh vực bất động sản đã cơ bản được hoàn thiện gồm Luật Kinh doanh bất động sản năm 2014, Luật Đất đai năm 2013, Luật Nhà ở năm 2014, Luật Đầu tư, Luật Đấu thầu, Luật Xây dựng,… và nhiều Nghị định, Thông tư được ban hành để tạo điều kiện cho hoạt động đầu tư, kinh doanh bất động sản, tạo hành lang pháp lý cho các cơ quan quản lý nhà nước từng bước quản lý hiệu quả, đưa  lĩnh vực kinh doanh bất động sản dần đi vào nề nếp, ngày càng minh bạch, công khai và đúng quy định pháp luật;... Để quản lý thị trường bất động sản và phát triển nhà ở xã hội trên địa bàn tỉnh, từ ngày 01 7/2015 đến hết ngày 31/12/2023, tỉnh Kon Tum đã ban hành 12 văn bản quy phạm pháp luật (trong đó HĐND tỉnh ban hành 01 nghị quyết; UBND tỉnh ban hành 11 quyết định). UBND tỉnh đã chỉ đạo các cấp, ngành liên quan trong tỉnh phổ biến quán triệt, tuyên truyền đến cán bộ, công chức, viên chức, người lao động các quy định pháp luật về kinh doanh bất động sản; đã triển khai thực hiện quản lý nhà nước về bất động sản trên địa bàn tỉnh theo quy định và kiểm soát tình hình hoạt động bất động sản trên địa bàn tỉnh.

Phó Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Phạm Đình Thanh phát biểu

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện vẫn có một số vấn đề tồn tại, hạn chế như chưa có quy định xử lý phần diện tích đất công do Nhà nước quản lý nằm xen kẽ trong dự án nhà ở thương mại; Về chuyển nhượng dự án: Luật Kinh doanh bất động sản năm 2014 quy định chỉ cho phép chuyển nhượng dự án, một phần dự án nhà ở thương mại khi chủ đầu tư chuyển nhượng đã có Giấy chứng nhận về quyền sử dụng đất đối với toàn bộ hoặc phần dự án chuyển nhượng, đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính nộp tiền sử dụng đất, tiền thuê đất với Nhà nước. Do thiếu quy định điều chỉnh hành vi đặt cọc trước thời điểm đủ điều kiện ký hợp đồng huy động vốn bán bất động sản, nhà ở hình thành trong tương lai, từ đó phát sinh kẽ hở pháp luật để cho doanh nghiệp, cá nhân môi giới bất động sản lợi dụng thực hiện hành vi nhận tiền đặt cọc với giá trị lớn, thậm chí đến 90-95% giá trị hợp đồng nhằm mục đích lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của khách hàng; Việc xác minh điều kiện về nhà ở, đất ở hiện nay có mâu thuẫn. Trình tự, thủ tục thuê, thuê mua nhà ở xã hội theo quy định tại Điều 54 Nghị định 99/2015/NĐ-CP chưa phù hợp;…

Nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế nêu trên là do một số nội dung trong văn bản quy định chi tiết chưa phù hợp với quy định của Luật Nhà ở năm 2014. Một số quy định của pháp luật hiện hành chưa đáp ứng yêu cầu của thực tiễn nên việc triển khai thực hiện gặp nhiều khó khăn; Một số quy định chưa thống nhất với quy định của pháp luật có liên quan; Một số chính sách mới được ban hành nhưng không có quy định chuyển tiếp phù hợp dẫn đến ách tắc trong quá trình triển khai trên thực tế.

Trên cơ sở kết quả giám sát, khảo sát thực tế và nội dung kiến nghị của UBND tỉnh, các ngành, địa phương của tỉnh Kon Tum, Đoàn ĐBQH tỉnh đã đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành tiếp tục rà soát, sửa đổi các vướng mắc khung khổ pháp lý có liên quan và hướng dẫn, giải quyết kịp thời các vướng mắc trong quá trình triển khai các dự án bất động sản và nhà ở xã hội về trình tự, thủ tục các gói tín dụng, pháp luật liên quan về trách nhiệm dân sự... Đồng thời, đẩy mạnh việc triển khai Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 01 triệu căn nhà ở xã hội”; Hướng dẫn việc bố trí kinh phí từ nguồn ngân sách địa phương để hỗ trợ đơn vị quản lý vận hành Nhà ở xã hội và Nhà ở tái định cư ở địa phương khi chưa phát sinh nguồn thu cho thuê, thuê mua, bán nhà hoặc đã phát sinh nguồn thu tuy nhiên các nguồn thu này không đảm bảo chi phí tối thiểu để quản lý vận hành các tòa nhà;… Đề nghị Bộ Xây dựng tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm trong việc triển khai các dự án phát triển nhà ở, công tác quản lý vận hành nhà chung cư, việc điều chỉnh quy hoạch. Phát hiện, ngăn chặn và xử lý theo thẩm quyền hoặc kiến nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền xử lý vi phạm pháp luật; Hướng dẫn địa phương trong việc quản lý hoạt động kinh doanh bất động sản của các tổ chức, cá nhân tại địa phương và trên nền tảng mạng xã hội;… Đề nghị Ủy ban Dân tộc hướng dẫn nội dung hỗ trợ nhà ở vì quy định chưa rõ ràng về việc hỗ trợ nhà ở có bắt buộc phải có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở mới được hỗ trợ nhà ở hay không; trong khi có một bộ phận lớn các hộ là đối tượng được hưởng hỗ trợ xây dựng nhà ở từ Chương trình nhưng chưa có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở hoặc đang trong quá trình hoàn thiện thủ tục đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở;…