Thứ hai: Lên án tội ác dã man của thực dân pháp đối với đất nước ta, nhân dân ta, đồng bào ta, đi ngược với các tư tưởng tự do, bình đẳng, bác ái của chính ngọn cờ cách mạng dân chủ tư sản, hay nói cách khác là lợi dụng ngọn cờ tự do, bình đẳng, bác ái để áp bức nô dịch, lừa bịp đồng bào ta, Bản tuyên ngôn độc lập đã lên án mạnh mẽ các tội ác như về chính trị: “không cho dân ta một chút dân chủ nào, thi hành pháp luật dã man, thực hiện chính sách chia để trị, đàn áp chém giết đồng bào yêu nước, về kinh tế bóc lột nhân ta đến xương tủy khiến cho nông dân nghèo nàn thiếu thốn, nước ta xơ xác tiêu điều, cướp không ruộng đất, hầm mỏ nguyên liệu, đặt ra hàng trăm thứ thuế vô lý cho nhân dân ta nhất là dân cày và dân buôn bán trở nên bần cùng…”.Khi phát xít nhật xâm lăng Đông Dương, Pháp đã đầu hàng và bán nước ta cho Nhật, từ đó nhân dân ta chịu hai tầng xiêng xích, đã làm cho “hơn 2 triệu đồng bào ta bị chết đói”, đó là những tội ác, trời không dung, đất không tha.

 Thứ ba: Tuyên bố xóa bỏ chế độ thực dân, phát xít, phong kiến, khẳng định quyền tự chủ, độc lập, tự do của nhân dân ta. Sau 15 năm vận động cách mạng kể từ khi Đảng ra đời, chớp thời cơ Nhật đầu hàng đồng minh, nhân dân ta đã vùng lên làm cách mạng đánh đổ xiềng xích thực dân, phát xít và chế độ quân chủ, lập nên chính thể Dân chủ Cộng hòa, đồng thời tuyên bố thoát ly hẳn quan hệ với thực dân pháp, xóa bỏ hết những hiệp ước mà pháp đã ký về Việt Nam, xóa bỏ hết tất cả đặc quyền đặc lợi của pháp trên đất nước Việt Nam. Việc tuyên bố thoát ly và xóa bỏ này, có cơ sở chính trị, pháp lý và thực tiễn của nó, bởi trong 5 năm từ mùa thu năm 1940 Pháp đã “Bán nước ta hai lần cho Nhật”, như vậy là thời điểm đó nước ta là “Thuộc địa của Nhật chứ không phải thuộc địa của Pháp” và khi Nhật đầu hàng đồng minh thì nhân dân ta đã nổi dậy giành chính quyền, như thế “Sự thực là dân ta đã lấy lại nước Việt Nam từ tay Nhật chưa không phải từ tay Pháp”, cơ sở này không chỉ nhằm ngăn chặn âm mưu quay trở lại xâm chiếm nước ta một lần nữa của Pháp, mà khi chiến tranh xảy ra còn chứng minh tính chất bất hợp pháp, tính hiếu chiến và vô nhân đạo của việc Pháp xâm lăng nước ta lần thứ hai. Đồng thời trên nguyên tắc bình đẳng giữa các dân tộc mà khẳng định niềm tin tưởng rằng các nước đồng minh “Quyết không thể không công nhận quyền độc lập của Việt Nam”, và bởi “Một dân tộc đã gan góc chống ách nô lệ của Pháp hơn 80 năm nay, một dân tộc đã gan góc đứng về phe đồng minh chống phát xít mấy năm nay, dân tộc đó phải được tự do, dân tộc ấy phải được độc lập”. Với niềm tin vào công lý và các quyền dân tộc tự quyết, tuyên ngôn khẳng định quyết tâm bảo vệ nền độc lập bằng mọi giá: “Toàn thể dân Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững nền tự do độc lập ấy”

 Với tuyên ngôn độc lập nước ta xuất hiện trên trường quốc tế với tư cách là một nước tự do, độc lập và có chủ quyền, chấm dứt giai đoạn đất nước bị đô hộ, nhân dân bị áp bức lầm than, mở ra kỷ nguyên mới cho dân tộc Việt Nam, kỷ nguyên độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội./.